Δύση / Ανατολή
Λευκός / Όχι Λευκός
Άντρας / Γυναίκα
Πιστός / Όχι πιστός
Δεν είμαι μορφωμένη, δεν είμαι μια διανοούμενη, όμως
πρέπει άραγε αυτό να με αφαιρέσει από τον κατάλογο εκείνων που έχουν
πεποιθήσεις και μια άποψη για τον κόσμο γύρω τους; Μήπως αυτό απαξιώνει
τον λόγο μου; Δεν έχω το δικαίωμα να εκθέσω τον προβληματισμό μου, προκειμένου να λάβω
μια κριτική γι’ αυτό τον προβληματισμό;
Είμαι Αλγερινή. Μεγάλωσα σε μια μουσουλμανική οικογένεια, μια
οικογένεια που αγαπώ. Αλλά εγώ δεν αναγνωρίζω τον εαυτό μου στο Ισλάμ, ούτε
στην παραδοσιακή εκπαίδευση που έλαβα.
Όσον αφορά τη θρησκεία, κανείς δεν μπορεί να αποδείξει
την ύπαρξη ή μη-ύπαρξη του «Θεού». Δεν ξέρουμε τι υπάρχει μετά το θάνατο, αν υπάρχει
κάτι. Είναι ένα μυστήριο. Και τόσο το καλύτερο. Πρώτα ήμουν πιστή (πριν την εφηβεία)
κατόπιν άθεη. Σήμερα, δεν ψάχνω για μια απάντηση. Το μετά το θάνατο, είναι ένα ερώτημα δίχως απάντηση. Πριν, είναι η ζωή. Και αυτή είναι που με ενδιαφέρει. Να ζούμε μαζί όντας διαφορετικοί σε μια
προοπτική αμοιβαιότητας.
Η Θρησκεία όποια κι αν είναι, το Ισλάμ, ο
Χριστιανισμός, ο Ιουδαϊσμός, ή ακόμα και η πίστη ότι το πράσο είναι ένας Θεός,
έχει λίγη σημασία, για όσο διάστημα παραμένει στην ιδιωτική σφαίρα. Αλλά την ελευθερία, μπορούμε να την
βρούμε μόνο μαζί. Σήμερα είναι περιορισμένη ή ανύπαρκτη. Διότι για να γίνουμε μέρος αυτού του κόσμου, θα πρέπει
να ενσωματωθούμε, να γίνουμε βρώσιμοι, αναλώσιμοι: να είμαστε καταναλωτές σε
όλα τα επίπεδα: να διαμορφωθούμε είτε με τρόπο "παραδοσιακό" μέσω του
καπιταλιστικού περιβάλλοντος, είτε μέσα σε αυτό το καπιταλιστικό περιβάλλον με
τρόπο "παραδοσιακά-αριστερό" εγκλωβισμένοι στην
"τριπλή-θεωρία": θεωρία της αντίθεσης Ανατολής / Δύσης, θεωρία
θυματοποίησης, και έμφυλη θεωρία. Τα πάντα είναι μαύρο και άσπρο: το λευκό είναι κακό
(αποικιοκρατικό, καπιταλιστικό ...), μη-λευκό είναι καλό (θύμα του λευκού).
Είμαστε μέσα σε μια ξενοφοβία, ένα μανιχαϊσμό που αποκλείει οποιαδήποτε
απόχρωση.
Στην οικογένειά μου, υπάρχουν πιστοί (μουσουλμάνοι),
άθεοι, «ανίδεοι» (που αναρωτιούνται αν είναι μουσουλμάνοι ή όχι) και εγώ που
είμαι αγνωστικίστρια (Δεν ψάχνω για μια απάντηση για την ύπαρξη ή όχι του
«Θεού», διότι δεν μπορούμε να αποδείξουμε ούτε το ένα ούτε το άλλο). Σέβομαι την πίστη ή τον αθεϊσμό των μεν,
την αβεβαιότητα των δε. Αλλά δεν μπορώ να δεχτώ ότι ένα άτομο έχει έρθει σε "άβολη" θέση
με βάση το φύλο. Αυτή είναι μια οπισθοδρομική θεώρηση των γυναικών. Μεγάλωσα με αυτή την οπτική της
γυναίκας: γυναίκα υποτακτική, υπάκουη στους άνδρες, που είναι στην υπηρεσία
τους, για την εκτέλεση του νοικοκυριού, του μαγειρέματος, του πλύσιματος των
ρούχων, της ανατροφής των παιδιών και η οποία κρατά το στόμα της κλειστό.
Ο πατέρας μου είναι ένας αφοσιωμένος Μουσουλμάνος. Δεν είναι φονταμενταλιστής. Είναι αντιδραστικός. Από τα πέντε αδέλφια, μόνο ένα έχει ξεφύγει από
αυτήν την πολύ ιδιαίτερη νοοτροπία, αυτή την παραδοσιακή εκπαίδευση, όπου οι
γυναίκες είναι αντικείμενα και οι μη μουσουλμάνοι στη χειρότερη άπιστοι και
στην καλύτερη άνθρωποι που σφάλουν και μπορεί μια μέρα να βρουν το σωστό δρόμο
στρεφόμενοι προς το Ισλάμ.
Αγαπώ τους αδελφούς μου. Είναι γενναιόδωροι. Αλλά είναι φυλακισμένοι στη θρησκεία. Δεν έχουν καμία κριτική σκέψη σχετικά με
τη θρησκεία, ενώ κάνουν κριτική του καπιταλισμού. Οι καταστροφικές συνέπειες
του καπιταλισμού στις ζωές μας δεν είναι μια ευκαιρία για αυτούς να κάνουν μια
κριτική στο σύνολό του, αλλά αντιθέτως, το Ισλάμ γίνεται το μοναδικό μοντέλο
ενάντια στον καπιταλισμό.
Η θρησκεία είναι το παν. Είναι στο κέντρο της ζωής τους. Διέπει τη ζωή τους. Είναι ένας εγκλεισμός. Ασφυκτιούσα σε
αυτή την παραδοσιακή και θρησκευτική εκπαίδευση. Έβγαλα μια δίψα
για ελευθερία.
Αυτή την ελευθερία, δεν την βρίσκω σε αυτή την
«δημοκρατία», που είδε την πλευρά της να γκρεμίζεται μετά τις επιθέσεις της
13ης Νοεμβρίου 2015. Απέναντι στους κακούς, υπάρχει η δημοκρατία, οι γαλλικές
αξίες. Δεν συντάσσομαι ούτε
με το ένα ούτε με το άλλο. Οι εγκληματίες που δολοφόνησαν στο Παρίσι είναι κατ’
εικόνα όσων τους καταγγέλλουν για να εδραιώσουν την εξουσία τους και για να
ενισχύσουν τα δεσμά μας [1]. Όχι τα δεσμά που μας ενώνουν, αλλά εκείνα που μας
υποδουλώνουν, που μας χωρίζουν τους μεν από τους δε, από τον ίδιο τον εαυτό
μας.
Υπάρχει μια εθνική, εθνικιστική δυναμική. Κρίμα που η δυναμική αυτή δεν έχει το
χρώμα της εποχής των κερασιών[2]. Έχει το χρώμα της σημαίας. Όταν βλέπω ένα άτομο να κυματίζει μια
σημαία, έρχεται στο μυαλό μου η φράση του Coluche: "όταν βλέπω κάποιον να
πάει σε ένα εκλογικό τμήμα, μου φαίνεται ότι βλέπω ένα κροκόδειλο να μπαίνει σε
μια βιομηχανία δερμάτινων ειδών».
Καθένας με το πέπλο του: υπάρχουν εκείνοι που το
φορούν και εκείνοι / εκείνες που το κυματίζουν. Είτε η σημαία είτε το πέπλο,
είναι η ίδια φυλακή. Μας καλύπτει το πρόσωπο, μας απομακρύνει από τον εαυτό μας.
Το πέπλο: πρέπει να κρύψει αυτό που θα μπορούσε να
οδηγήσει σε ακατάλληλες αντιδράσεις. Τι είναι ακατάλληλο, είναι η θεώρηση της
επιθυμίας ως ακατάλληλη αντίδραση. Τι θα ήταν η ζωή χωρίς επιθυμία; Ο φόβος δεν είναι η επιθυμία είναι η
βία. Ειδικά όταν αυτή η βία
είναι μια πράξη που μειώνει ένα άτομο σε ένα αντικείμενο, όπως ο βιασμός. Πού βρίσκεται το όριο ανάμεσα στην
επιθυμία, τη βία, το πέρασμα σε δράση όταν η συζήτηση για την επιθυμία
συνοδεύεται από μια ηθική που μειώνει τις γυναίκες σε αντικείμενα που πρέπει να
κρυφτούν; Επομένως τι είναι αυτό, αυτό που δεν είναι κρυφό και το οποίο θα μπορούσε
να αυξήσει την επιθυμία; Ένα "ακάθαρτο αντικείμενο"; Τι είναι αυτό που δεν αξίζει το σεβασμό;
Είναι ο «συλλογισμός» αυτών των αχρείων που βίασαν με
τρόπο προμελετημένο, υπολογισμένο, και οργανωμένο στην Κολωνία στις 31
Δεκεμβρίου του 2015; Αυτοί οι αχρείοι που έγινε της μόδας να τους υπερασπίζεται ένα μέρος της
άκρας αριστεράς στη Γαλλία, όπου οι δήμιοι είναι θύματα της κατάστασής τους ή
της γεωπολιτικής καταγωγής τους (από χώρες που υποφέρουν από τις συνέπειες της
Δυτικής πολιτικής).
Αν υπάρχει μια ιστορική πραγματικότητα (η
αποικιοκρατία, για παράδειγμα), μια πολιτική και οικονομική πραγματικότητα που
οδηγεί σε ανισότητες, αποκλεισμούς, στιγματισμό των ατόμων που θεωρούνται
ξένοι, και ούτω καθεξής, αυτή η πραγματικότητα δεν κάνει τους ανθρώπους αυτούς
θύματα αυτού του συστήματος, ανθρώπους χωρίς οποιαδήποτε ευθύνη για τις πράξεις
τους, τα λόγια τους, τη συμπεριφορά τους. Αυτά τα θύματα είναι μερικές φορές εκτελεστές,
ξενοφοβικοί (εναντίον των μαύρων, των ανθρώπων εβραϊκής πίστης ενάντια σε
ανθρώπους που δεν συμμερίζονται τη θρησκεία τους, ενάντια στους λευκούς «culs-blancs», όπως τους
αποκαλούν) και είναι μερικές φορές σεξιστές, macho, ομοφοβικοί.
Το γεγονός ότι ένα μέρος της γαλλικής άκρας αριστεράς
τους βάζει σε ένα βάθρο και τους ασφαλίσει στην μοναδική οπτική της
θυματοποίησης, είναι μια ξενοφοβική μείωση.
Επιπλέον, αυτή η θέση της θυματοποίησης επιτρέπει σε
αυτά τα δήθεν θύματα να έχουν ελεύθερη πρόσβαση σε οποιαδήποτε ακροδεξιά
ιδεολογία (σεξιστική, ξενοφοβική, ομοφοβική) ιδεολογία αποκλεισμού, ιδεολογίας
οπισθοδρόμησης.
Χάρη σ’ ένα μέρος της γαλλικής άκρας αριστεράς,
τέθηκαν στο «απυρόβλητο» και τους ανθρώπους σαν εμένα που προέρχονται από αυτό
το περιβάλλον και οι οποίοι δεν συμμερίζονται τις ιδέες τους, τον τρόπο ζωής
τους, τις πεποιθήσεις, έχω το εντύπωση ότι αυτό το μέρος της γαλλικής άκρας
αριστεράς σπρώχνει το κεφάλι μας κάτω από το νερό για να δικαιολογήσει τις
πράξεις και τις ιδέες των ανθρώπων που θέλουν να είμαι κατ’ εικόνα της
παραδοσιακής, μουσουλμανικής εκπαίδευσης που έλαβα, οι οποίοι θέλουν να
ακολουθήσω το δρόμο τους, μια γραμμή σίγουρα δεξιά, άκρα δεξιά βασισμένη στην
υποταγή των γυναικών, στην ανδρική κυριαρχία, στην ανωτερότητα, στην απόρριψη
αυτών που είναι διαφορετικοί, που δεν ταιριάζουν στο καλούπι.
Υπάρχει μια μεγάλη ανησυχία στη Γαλλία από ένα μεγάλο
μέρος της άκρας αριστεράς: δεν υπάρχουν αγώνες που να βασίζονται σε ένα
πραγματικά αντι-καπιταλιστικό στόχο με μια πραγματικά κομμουνιστική προοπτική,
με την έννοια της Κομμούνας.
Ένα παράδειγμα: η έμφυλη θεωρία. Καταγγέλλει το σεξισμό, το αντριλίκι,
την ομοφοβία, αλλά για να αντιστρέψει τη διαδικασία και όχι για να την κάνει να
εξαφανιστεί. Αυτή η θεωρία είναι ετεροφοβική, αντι-ανθρώπινη και τοποθετεί τις γυναίκες
σε μια θέση θύματος χωρίς ελαττώματα. Η γυναίκα είναι κατ ουσία τέλεια και ο άντρας κατ’
ουσία κακός. Αυτή η θεωρία έχει διαγράψει τις διαφορές μεταξύ των φύλων, τονίζοντας την
ίδια στιγμή τη διαφορά άνδρα / γυναίκας. Δεν βλέπω καμία διαφορά ανάμεσα σε μια αντιδραστική
σκέψη που έχει ως μοντέλο το γάμο, την ετεροφυλοφιλία και την έμφυλη θεωρία που
μας εξηγεί ότι η ετεροφυλοφιλία είναι μια διαμόρφωση. Και στις δύο περιπτώσεις, θέλουν να
επιβάλουν μια μορφή σεξουαλικότητας. Η σεξουαλικότητά μου είναι η ιδιωτικότητά μου και κανείς
δεν έχει το δικαίωμα να εξετάζει την ιδιωτικότητά μου. Δεν μπορώ να καταλάβω, να αποδεχθώ ότι
ένα κίνημα, δηλαδή gay / lesbian / trans, θα έρθει να μου πει ότι είμαι
"φυσιολογικά" ομοφυλόφιλος ή αμφιφυλόφιλους και ότι αν είμαι
ετεροφυλόφιλος, είναι επειδή έχω διαμορφωθεί. Δεν είναι ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο από φασισμός. Είναι προσπάθεια επιβολής μιας μορφής
σεξουαλικότητας.
Η σεξουαλικότητα, είναι ίσως η μόνη «ελευθερία» που
έχουμε σε αυτόν τον κόσμο που φυλακίζει κάθε ίχνος ελευθερίας. Η έμφυλη θεωρία επιτίθεται σ’ αυτή την «ελευθερία»
παίζοντας με την ενοχή των ανδρών και των ετεροφυλόφιλων γυναικών. Υπάρχει πράγματι ανδρική κυριαρχία. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι άντρες
ανήκουν σε αυτή την περίπτωση και ότι καμία γυναίκα δεν είναι σε θέση
κυριαρχίας, σε αναζήτηση εξουσίας. Και πάλι, αυτό είναι μια μανιχαϊστική θεώρηση και
βασισμένη στην απόρριψη ενός εκ των δύο φύλων. Αντιστρέφει τη σεξιστική διαδικασία, δεν λύνει το
πρόβλημα.
Η έμφυλη θεωρία είναι μια απάτη και μια επικίνδυνη
θεωρία, επειδή λειτουργεί μ’ ένα "φασιστικό" τρόπο, με την έννοια ότι
θέλει να επιβάλει μια μορφή σεξουαλικότητας και να εξαλείψει μια άλλη.
Η έμφυλη θεωρία δεν ασχολείται με τις
"καπιταλιστικές σχέσεις" μεταξύ άνδρα και γυναίκας (σχέσεις κέρδους,
κυριαρχίας), αλλά αναπαράγει αυτή την σχέση αναστρέφοντάς την, η γυναίκα να
γίνει «παντοδύναμη» απέναντι σε ένα κακό άντρα που πρέπει να αποκλειστεί από τη
σεξουαλικότητα των γυναικών. Η έμφυλη θεωρία εκμεταλλεύεται την ενοχή των ανδρών και των ετεροφυλόφιλων
γυναικών για να περάσει την ιδεολογία της.
Ονειρεύομαι έναν κόσμο χωρίς κέρδος, όπου υπάρχει ένα
ξεχωριστό μέρος για όλους, ένας κόσμος με βάση την αμοιβαιότητα, την ελευθερία,
την αδελφοσύνη. Ένα κόσμο όπου ο θεός χρήμα και ο Θεός εργασία δεν θα έχουν πλέον θέση. Ένα κόσμος όπου η διαφορά είναι μια
αξία. Ένας κόσμος που δεν
είναι μέσα στην κατανάλωση. Ένα κόσμο με σεβασμό στην φύση, στον άνθρωπο, ένα ζωντανό κόσμο.
Ζούμε σε ένα νεκρό κόσμο. Η γη πνιγμένη από τα φυτοφάρμακα είναι
νεκρή. Ο αέρας μολυσμένος, τα
νερά μολυσμένα, τα υπόγεια ύδατα μολυσμένα: ένας νεκρός κόσμος. Το ανθρώπινο ον φυλακισμένο μέσα σε μια
σφαίρα όπου δεν είναι πλέον παρά μόνο ένας καταναλωτής, στερημένος από τον
εαυτό του, νεκρό.
Τραγουδάμε για τη ζωή μας με κάθε δυνατό τρόπο, όμως
είναι ο θάνατος που δίνει το ρυθμό. Είμαστε αποκομμένοι από το ζωντανό. Είμαστε αποκομμένοι από τον εαυτό μας.
Ας προσπαθήσουμε να μαζέψουμε τα κομμάτια και να
κάνουμε το πεδίο της μάχης που βρισκόμαστε και μας περικλείει ένα πράσινο
λιβάδι.
Djamila
[1] Όταν μιλώ για εκείνους
που καταγγέλλουν αυτούς τους εγκληματίες, εννοώ τους κυβερνήτες, τους
πολιτικούς που μας κυβερνούν, αλλά και εκείνους που δεν μας κυβερνούν, αλλά
έχουν ένα πολιτικό κόμμα αρκετά «σημαντικό» για να τους δώσουν τον λόγο τα μέσα
ενημέρωσης. Καταδικάζω επίσης αυτούς τους εγκληματίες, αλλά όχι με σκοπό
να χειραγωγήσω τους ανθρώπους παίζοντας με τα συναισθήματά τους, σε αντίθεση με
τα γαλλικά πολιτικά κόμματα.
[2] Σ.Μ. To Le Temps des
Cerises είναι ένα τραγούδι γραμμένο στη Γαλλία το 1866, με στίχους του Jean-Baptiste
Clément και μουσική του Antoine Renard , εξαιρετικά διάσημο στις
γαλλόφωνες χώρες. Το τραγούδι αργότερα συνδέθηκε έντονα με την Κομμούνα
του Παρισιού , στη διάρκεια της οποίας προστέθηκαν στίχοι στο τραγούδι,
κάνοντάς το έτσι ένα επαναστατικό τραγούδι . Η «Εποχή των
Κερασιών» είναι μια μεταφορά για το ποια θα είναι η ζωή όταν μια επανάσταση θα
έχει αλλάξει κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Πιστεύεται ότι είναι
αφιερωμένο από τον στιχουργό σε μια νοσοκόμα που πολέμησε στην Semaine
Sanglante ( «Ματωμένη Εβδομάδα»), όταν τα γαλλικά κυβερνητικά στρατεύματα
ανέτρεψαν την Κομμούνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου